Coronafeirws - os ydych chi'n poeni am weithio

Mae'r llywodraeth yn dweud y dylech chi weithio gartref os gallwch chi.

Os na allwch wneud eich swydd gartref, dylai eich cyflogwr eich cadw'n ddiogel tra'ch bod yn gweithio.

Os ydych chi'n poeni am fynd i’r gwaith oherwydd coronafeirws, mae yna: 

• cyfreithiau y dylai eich cyflogwr fod yn eu dilyn i sicrhau eich bod yn ddiogel

• pethau i'w hystyried os ydych chi'n penderfynu a ydych am weithio

• ffyrdd y gallech barhau i gael eich talu os na allwch weithio neu os penderfynwch beidio â gwneud hynny

Mae gennych yr hawl i fod yn ddiogel yn eich gweithle p'un a ydych yn gweithio'n llawn amser neu â chontract dim oriau.

Gallwch gymryd profion llif  i amddiffyn eich hun a phobl eraill. Gallwch archebu'r profion ar GOV.UK.

Os ydych chi'n 'hynod o agored i niwed yn glinigol'

Gallwch wirio a ydych chi'n agored i niwed yn glinigol ar wefan llywodraeth Cymru.

Os na ellir gwneud eich swydd o gartref

Gallwch siarad â’ch cyflogwr i wneud yn siŵr y byddwch yn ddiogel yn y gwaith.

Os gellir gwneud eich swydd o gartref ond ni fydd eich cyflogwr yn gadael i chi

Os gallwch chi weithio o gartref ond na fydd eich cyflogwr yn gadael i chi, gallai hyn fod yn gwahaniaethu ar sail anabledd.

Gallwch gael gwybod sut i siarad â'ch cyflogwr neu wneud cwyn yn ei erbyn. 

Os penderfynwch beidio â mynd i’r gwaith, gallech ofyn i’ch meddyg am nodyn ffitrwydd i ddweud na allwch weithio. Gallwch wirio a allwch gael tâl salwch statudol (SSP).

Dylech hefyd wirio pa fudd-daliadau y gallwch eu cael. 

Os ydych chi'n meddwl bod eich cyflogwr yn eich trin yn wael, gallwch siarad â chynghorydd.

Gwiriwch beth ddylai’ch cyflogwr ei wneud i’ch cadw’n ddiogel yn y gwaith

Gallwch ddarllen canllawiau’r llywodraeth i gyflogwyr, busnesau a sefydliadau ar wefan llywodraeth Cymru.

Mae’n syniad da gwirio a ydych yn anabl o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010. Gallai anabledd fod yn gorfforol neu’n feddyliol – gallech gael eich yswirio hyd yn oed os nad ydych yn ystyried eich hun yn anabl. 

Os oeddech chi'n ynysu oherwydd eich bod yn agored i niwed yn glinigol, mae'n debygol y byddwch wedi'ch diogelu.

Os ydych yn anabl, efallai y bydd angen i’ch cyflogwr wneud pethau ychwanegol i’ch helpu i weithio. Gallai hefyd fod yn haws negodi gyda nhw ynghylch gwneud eich gweithle yn fwy diogel.

Os ydych yn anabl

Efallai y bydd gan eich cyflogwr gyfrifoldeb ychwanegol i wneud newidiadau i'ch gwaith i'ch helpu i weithio. Er enghraifft, efallai y bydd yn rhaid iddynt roi swydd wahanol i chi ei gwneud.

Yr enw ar hyn yw gwneud ‘addasiadau rhesymol’ – gwiriwch sut i ofyn i’ch cyflogwr wneud addasiadau rhesymol.  

Efallai y byddai’n addasiad rhesymol i’ch cyflogwr ddweud wrth bobl o’ch cwmpas am wisgo masgiau neu orchuddion wyneb - gallai hyn gynnwys aelodau’r cyhoedd. Mae’n dibynnu ar y sefyllfa lle’r ydych yn gweithio, er enghraifft:

• pa mor agos ydych chi at bobl eraill

• pa mor dda yw'r awyru

Os oes angen mwy o help arnoch i weithio, efallai y byddwch hefyd yn gallu cael cymorth gan Fynediad at Waith. Er enghraifft, gallent dalu costau tacsi os na allwch ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn ddiogel oherwydd coronafeirws. Gallwch gael rhagor o wybodaeth am Fynediad at Waith ar GOV.UK.

Os ydych chi'n byw gyda rhywun sy'n agored i niwed

Nid oes rhaid i’ch cyflogwr wneud newidiadau i ddiogelu’r bobl rydych chi’n byw gyda nhw, ond dylech chi ofyn i’ch cyflogwr beth gallan nhw ei wneud i helpu. Efallai y byddant yn cytuno i adael i chi weithio mewn ffordd a fydd yn cadw pawb yn ddiogel.

Gallwch hefyd wirio beth i'w wneud os oes angen i chi fod i ffwrdd o'r gwaith er mwyn gofalu am rywun. 

Os ydych chi'n gofalu am rywun sy'n agored i niwed

Dylech esbonio eich sefyllfa i'ch cyflogwr cyn gynted â phosibl.

Gallwch hefyd wirio beth i'w wneud os oes angen i chi fod i ffwrdd o'r gwaith i ofalu am rywun. 

Os ydych chi'n feichiog

Mae gan eich cyflogwr gyfrifoldeb ychwanegol i wneud newidiadau i’ch swydd fel ei bod yn ddiogel i chi barhau i weithio. Os na allant wneud newidiadau i wneud yn siŵr eich bod yn ddiogel, gallent roi rôl wahanol i chi ei gwneud.

Os nad yw’n ddiogel i chi barhau i weithio, efallai y bydd gennych hawl i aros gartref a dal i gael eich cyflog llawn.

Gwiriwch eich hawliau yn y gwaith os ydych yn feichiog.  

Os ydych chi'n meddwl nad yw'ch gweithle yn ddiogel

Siaradwch â’ch cyflogwr os credwch fod mwy y gallent ei wneud i’ch cadw’n ddiogel. Ceisiwch fod yn adeiladol ac esboniwch beth sydd angen ei newid er mwyn i chi deimlo'n ddiogel yn y gwaith.

Os nad ydych chi eisiau mynd i'ch gweithle

Nid oes yn rhaid i’ch cyflogwr eich talu fel arfer os byddwch yn rhoi’r gorau i weithio. Mae yna bethau y gallech chi gytuno arnynt gyda'ch cyflogwr sy'n golygu y gallwch gael eich talu o hyd os byddwch yn rhoi'r gorau i weithio.

Dylech ddweud wrth eich cyflogwr os oes gennych gyflwr iechyd sy’n golygu eich bod yn ‘agored i niwed yn glinigol’.

Gallwch wirio a ydych yn agored i niwed yn glinigol ar wefan Llywodraeth Cymru.

Mae yna bethau eraill y gallwch chi eu gwneud - er enghraifft, fe allech chi ofyn i'ch cyflogwr os gallwch chi:

• defnyddio peth o'ch gwyliau blynyddol i gymryd amser i ffwrdd â thâl

• cymryd amser i ffwrdd heb dâl

Dylech hefyd wirio pa fudd-daliadau y gallwch eu cael.  

Os ydych chi’n agored i niwed yn glinigol, fe allech chi ofyn i’ch meddyg am nodyn ffitrwydd i ddweud na allwch chi weithio. Dylech wirio a allwch gael tâl salwch statudol (SSP). 

Os na fydd eich cyflogwr yn helpu gyda’ch pryderon

Dylech siarad â chynghorydd. Gallent eich helpu i negodi gyda'ch cyflogwr.