Cadarnhau a oes gennych hawl i dâl salwch

Efallai y gallwch gael Tâl Salwch Statudol (SSP) pan fyddwch i ffwrdd o'r gwaith oherwydd salwch. Mae'n dibynnu ar eich enillion a'ch sefyllfa.

Ni allwch gael Tâl Salwch Statudol am y 3 diwrnod cyntaf pan fyddwch i ffwrdd yn sâl ond ar ôl hynny gallwch gael £109.40 yr wythnos am hyd at 28 wythnos.

Efallai y bydd eich cyflogwr hefyd yn talu ei dâl salwch ei hun i chi - a elwir fel arfer yn ‘dâl salwch cytundebol’. Rydych chi'n cael tâl salwch cytundebol a Thâl Salwch Statudol ar yr un pryd.

Gwiriwch y prif reolau cymhwyster

Os ydych yn gweithio i gyflogwr, mae gennych hawl gyfreithiol i Dâl Salwch Statudol cyn belled â'ch bod:

• wedi dechrau gweithio i'ch cyflogwr
• yn sâl am 4 diwrnod llawn neu fwy yn ofynnol, gan gynnwys diwrnodau nad ydynt yn ddiwrnodau gwaith
• yn ennill o leiaf £123 yr wythnos ar gyfartaledd (cyn treth)

Bydd angen i chi hefyd ddilyn rheolau eich cyflogwr ar gyfer cael Tâl Salwch Statudol - gwiriwch eich contract neu lawlyfr staff.

Ni allwch gael Tâl Salwch Statudol os ydych:

• yn hunangyflogedig

• wedi cael Tâl Salwch Statudol  am 28 wythnos a daeth y 28 wythnos i ben o fewn yr 8 wythnos diwethaf

• rydych wedi cael Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA) yn ystod y 12 wythnos diwethaf

• yn y lluoedd arfog

• yn y ddalfa, yn cael eu cadw naill ai gan yr heddlu neu yn y carchar

• bod â chontract gweithiwr amaethyddol cyn 1 Hydref 2013

Gallwch ddarllen am dâl salwch amaethyddol ar GOV.UK.

Os ydych chi ar gyfnod mamolaeth

Ni allwch gael Tâl Salwch Statudol os ydych yn cael Tâl Mamolaeth Statudol neu Lwfans Mamolaeth.

Hyd yn oed os nad ydych yn cael Tâl Mamolaeth Statudol a Lwfans Mamolaeth ni allwch gael Tâl Salwch Statudol am 18 wythnos gyntaf eich absenoldeb mamolaeth.

Mae eich 18 wythnos gyntaf yn dechrau pan, naill ai:

• rydych chi'n rhoi genedigaeth

• rydych i ffwrdd yn sâl am reswm yn ymwneud â beichiogrwydd yn y 4 wythnos cyn y dyddiad y disgwylir genedigaeth.

Os ydych yn weithiwr rhan-amser neu’n weithiwr asiantaeth

Os bydd eich cyflogwr yn tynnu treth ac Yswiriant Gwladol o’ch cyflog neu os ydych yn ennill o leiaf £123 yr wythnos ar gyfartaledd, gallwch gael Tâl Salwch Statudol. Mae hyn yn cynnwys os ydych chi:

• gweithio'n rhan-amser

• ar gytundeb dim oriau

• ar gontract cyfnod penodol

Os byddwch chi'n mynd yn sâl pan fyddwch chi'n tempio ac yn methu â mynd i'r gwaith, efallai y byddwch chi'n gallu cael Tâl Salwch Statudol nes bod eich swydd yn dod i ben.

Os gwnaethoch gytuno i wneud swydd arall, efallai y byddwch yn cael Tâl Salwch Statudol tan ddiwedd y swydd honno hefyd.

Os nad oes gennych swydd pan fyddwch yn mynd yn sâl, ni allwch gael Tâl Salwch Statudol.

Rydych chi ar gontract dim oriau

Gallwch gael Tâl Salwch Statudol o hyd - dylech ofyn i'ch cyflogwr amdano. Os byddant yn dweud na, gofynnwch iddynt egluro pam. Efallai byddan nhw’n dweud nad oes gennych chi unrhyw ‘ddiwrnodau cymhwyso’ – dyma’ch sifftiau sydd ar yr un diwrnod o wythnos i wythnos.

Gwiriwch sut i gyfrifo eich diwrnodau cymhwyso i gael Tâl Salwch Statudol 

Dylech wneud rhestr o bryd rydych wedi gweithio yn ddiweddar. Ysgrifennwch unrhyw ddiwrnodau yn eich sifftiau wythnosol sydd wedi bod yr un fath o wythnos i wythnos - eich diwrnodau cymhwyso.

Er enghraifft, efallai eich bod wedi gweithio ar ddydd Mawrth a dydd Iau bob wythnos am yr 8 wythnos diwethaf - felly dydd Mawrth a dydd Iau fydd eich diwrnodau cymhwyso. Gallwch edrych yn ôl fwy nag 8 wythnos os ydych yn meddwl y bydd yn helpu eich achos - nid oes unrhyw reolau ynghylch pa mor bell yn ôl y gallwch edrych.

Os na allwch chi a'ch cyflogwr gytuno ar eich diwrnodau cymhwyso, gallwch wirio beth i'w wneud os bydd eich cyflogwr yn gwrthod talu tâl salwch i chi.

Gwiriwch a allwch chi gael tâl salwch cytundebol

Efallai y bydd eich contract yn dweud y gallwch gael (tal salwch cytundebol) - mae hwn yn dâl salwch y gallai eich cyflogwr ei dalu yn ogystal â Thâl Salwch Statudol.

Bydd faint o dal salwch cytundebol a gewch ac am ba hyd y byddwch yn ei gael yn dibynnu ar yr hyn y mae eich contract yn ei ddweud. Efallai y byddwch yn ei gael o'ch diwrnod cyntaf i ffwrdd yn sâl. Ni all fod yn llai na £109.40 yr wythnos.

Os nad yw'ch contract yn sôn am dâl salwch neu os nad oes gennych gontract, dylech ofyn i'ch cyflogwr. Efallai y byddwch hefyd yn dod o hyd i fanylion amdano  yn eich llawlyfr staff neu fewnrwyd.

Os nad yw’ch cyflogwr yn talu tal salwch cytundebol yna dylech gael Tâl Salwch Statudol o’r 4ydd diwrnod o fod i ffwrdd yn sâl.

Gwiriwch a allwch chi gael Tâl Salwch Statudol yn eich sefyllfa chi

Gall rheolau Tâl Salwch Statudol newid yn dibynnu ar eich sefyllfa.