Tâl mamolaeth - faint allwch chi ei gael

Mae faint o dâl mamolaeth fyddwch chi’n ei gael, ac am ba hyd y bydd yn para, yn dibynnu ar ba fath o dâl mamolaeth y mae gennych chi hawl iddo:

• ar gyfer tâl mamolaeth statudol, darllenwch weddill y dudalen hon am fanylion

• ar gyfer tâl mamolaeth cytundebol, edrychwch yn eich contract neu gofynnwch i'ch cyflogwr - ni fydd byth yn llai na thâl mamolaeth statudol

• ar gyfer Lwfans Mamolaeth, defnyddiwch y gyfrifiannell ar GOV.UK i gael gwybod beth fyddwch chi’n ei gael

Faint o dâl mamolaeth statudol fyddwch chi’n ei gael

Mae eich tâl mamolaeth statudol yn para hyd at 39 wythnos, yn cynnwys:

• 6 wythnos yn cael 90% o'ch cyflog wythnosol cyfartalog (cyn treth)

• 33 wythnos yn cael naill ai £187.18 yr wythnos neu 90% o'ch cyflog wythnosol cyfartalog (cyn treth) - pa un bynnag sydd leiaf

Efallai y bydd yn rhaid i chi dalu rhywfaint o dreth ac yswiriant gwladol ar hyn.

Mae eich cyflog cyfartalog yn cynnwys unrhyw dâl salwch, tâl gwyliau, ôl-daliadau, bonysau, a thâl mamolaeth statudol o feichiogrwydd blaenorol.

Byddwch chi’n cael yr un faint hyd yn oed os ydych chi'n feichiog gyda mwy nag un babi.  

Enghraifft

Mae Jo yn ennill £215 bob wythnos cyn treth. Mae hi’n dechrau ar ei chyfnod mamolaeth.

Mae 90% o £215 yn £193.50. Bydd Jo yn cael £193.50 o dâl mamolaeth statudol bob wythnos am 6 wythnos gyntaf ei habsenoldeb mamolaeth.

Gan fod £193.50 yn fwy na £187.18, bydd Jo wedyn yn cael £187.18 o dâl mamolaeth statudol bob wythnos am 33 wythnos nesaf ei habsenoldeb mamolaeth.

Enghraifft

Mae Grace yn ennill £123 bob wythnos cyn treth. Maen nhw’n dechrau ar eu habsenoldeb mamolaeth.

Mae 90% o £123 yn £110.70. Bydd Grace yn cael £110.70 o dâl mamolaeth statudol bob wythnos am 6 wythnos gyntaf eu habsenoldeb mamolaeth.

Gan fod £110.70 yn llai na £187.18, bydd Grace yn dal i gael £110.70 o dâl mamolaeth statudol bob wythnos am 33 wythnos nesaf eu habsenoldeb mamolaeth.

Beth fyddwch chi’n ei gael os bydd cyfradd y tâl mamolaeth yn newid

Mae’r cyfradd tâl mamolaeth statudol o £187.18 fel arfer yn cynyddu ym mis Ebrill bob blwyddyn. Os bydd yn cynyddu tra byddwch chi’n cael tâl mamolaeth statudol, byddwch chi’n cael y swm newydd, uwch o ddyddiad y newid.

Pryd fydd eich tâl mamolaeth yn dechrau ac yn gorffen

Bydd eich tâl mamolaeth yn dechrau ar yr un diwrnod a’ch absenoldeb mamolaeth. Allwch chi ddim ei gael tra eich bod chi’n dal yn y gwaith neu fwy nag 11 wythnos cyn y dyddiad y mae disgwyl i’r babi gael ei eni. Os nad ydych chi’n cael absenoldeb mamolaeth, bydd eich tâl mamolaeth yn dechrau'r diwrnod ar ôl i chi gael eich babi.

Gallai eich tâl mamolaeth ddechrau'n gynt os byddwch chi’n mynd yn sâl yn y 4 wythnos cyn y dyddiad y mae disgwyl i’r babi gael ei eni.

Mae tâl mamolaeth statudol yn gallu para 39 wythnos, ond bydd yn dod i ben yn gynt os byddwch chi’n dychwelyd i'r gwaith cyn hynny.

Peidiwch â cholli allan ar eich tâl mamolaeth os yw eich cyflog yn amrywio

Mae rhan o’ch tâl mamolaeth statudol yn seiliedig ar eich cyflog cyfartalog. Felly mae'n syniad da cadw eich cyflog mor uchel â phosib tra bo'ch cyflogwr yn cyfrifo eich cyflog cyfartalog. Mae hyn yn fwyaf tebygol o fod o bwys os yw eich cyflog yn amrywio, er enghraifft os ydych chi'n gweithio i asiantaeth neu'n gwneud shifftiau.  

Mae eich cyflogwr yn seilio eich cyflog cyfartalog ar oddeutu 8 wythnos yn arwain at y 15fed wythnos cyn y dyddiad y mae disgwyl i’ch babi gael ei eni. Yn ystod y cyfnod hwn, gallech chi feddwl am y canlynol:  

• canslo amser o'r gwaith heb dâl

• derbyn unrhyw shifftiau neu oriau sy’n cael eu cynnig i chi, neu hyd yn oed geisio gwneud mwy

• cymryd gwyliau â thâl am unrhyw ddiwrnodau pan fyddwch chi’n sâl, os byddai'r tâl salwch yn llai na’r hyn y byddech chi’n ei ennill fel arfer

I weld yr union ddyddiadau pan fydd eich cyflog cyfartalog yn cael ei gyfrifo, neu i gael cymorth arall gyda thâl mamolaeth, siaradwch â chynghorydd. 

Os bydd eich cyflogwr yn ceisio cwtogi eich oriau i leihau eich tâl mamolaeth, mae hyn yn enghraifft o wahaniaethu. Siaradwch â chynghorydd i gael help.

Os ydych chi eisiau gweithio a chithau'n cael tâl mamolaeth

Fel arfer, bydd mynd yn ôl i'r gwaith neu ddechrau swydd newydd yn dod â'ch tâl mamolaeth i ben. Ond mae rhai ffyrdd o ennill ychydig yn ychwanegol os ydych chi’n poeni am gael dau ben llinyn ynghyd.

Siaradwch â chynghoryddos ydych chi eisiau gwneud rhywfaint o waith ychwanegol ond nad ydych yn siŵr sut y bydd yn effeithio ar eich tâl mamolaeth.