Gwneud cais am Gredyd Cynhwysol

Gofynnir i chi am fanylion:

• eich cyfeiriad a phryd y gwnaethoch symud yno

• eich sefyllfa fyw ac os ydych yn rhentu eich cartref - er enghraifft, gan landlord preifat, y cyngor neu gymdeithas tai

• faint o rent ydych chi’n ei dalu ac unrhyw daliadau gwasanaeth - gelwir y rhain yn ‘gostau tai’

• sawl ystafell wely sydd gennych – gwnewch yn siŵr bod y nifer yn cyfateb â’ch cytundeb rhentu

• pwy sydd ar y cytundeb rhentu a faint yr ydych i gyd yn ei dalu – os yw’n gytundeb ar y cyd

• cyfeiriad a rhif ffôn eich landlord os ydych yn rhentu

Mae’n well gwirio eich cytundeb rhentu os nad ydych yn siŵr o unrhyw fanylion. Gall eich cytundeb rhentu gael ei alw'n 'gytundeb tenantiaeth', 'cytundeb trwydded' neu 'ddatganiad ysgrifenedig o'ch contract meddiannaeth'. Os nad oes gennych chi un, edrychwch am unrhyw ddogfennau neu negeseuon e-bost sy’n cadarnhau manylion eich rhent – ​​er enghraifft, datganiad rhent.

Os ydych yn rhentu gan y cyngor neu gymdeithas tai, gallwch hefyd gysylltu â’u hadran gwasanaeth cwsmeriaid. Gallant roi manylion eich rhent a’ch sefyllfa dai i chi.

Eich ‘costau tai’ a’ch sefyllfa fyw

Bydd angen i chi sôn am unrhyw ‘gostau tai’ rydych yn eu talu - mae hyn yn cynnwys unrhyw rent neu ‘daliadau gwasanaeth’.

Mae ‘taliadau gwasanaeth’ yn unrhyw arian rydych yn ei dalu ar gyfer gwaith cynnal a chadw mewn mannau a rennir o amgylch eich cartref neu’ch gardd. Er enghraifft, os ydych yn byw mewn bloc o fflatiau gyda choridorau a rennir, efallai eich bod yn talu i rywun lanhau’r rhain. Gwiriwch eich cytundeb rhentu i ganfod a ydych yn talu taliadau gwasanaeth.

Os ydych yn derbyn unrhyw gymorth gyda’ch rhent, bydd angen i chi nodi faint yw cyfanswm eich rhent – mae hyn yn cynnwys unrhyw arian rydych yn ei gael i’ch helpu gyda’ch rhent. Er enghraifft, os ydych yn cael £200 o Fudd-dal Tai y mis a’ch bod yn talu £400 o rent y mis, bydd angen i chi nodi mai cyfanswm eich rhent yw £600.

Bydd angen i chi ddweud hefyd os oes gennych unrhyw wythnosau di-rent. Efallai eich bod yn cael wythnosau di-rent os ydych yn rhentu gan y cyngor neu gymdeithas tai.

Gofynnir i chi a oes unrhyw un arall wedi’u henwi ar y cytundeb rhentu. Os ydynt, bydd angen i chi wybod beth yw cyfanswm eich rhent – y rhent cyfunol rydych yn ei dalu am y cartref. 

Manylion eich landlord

Gofynnir i chi am fanylion eich landlord. Os ydych yn rhentu gan y cyngor neu gymdeithas tai, mae’n bosibl y bydd y rhain yn ymddangos yn awtomatig.

Nid oes rhaid i chi roi cyfeiriad e-bost eich landlord os ydych wedi rhoi eu cyfeiriad a’u rhif ffôn.

Os nad ydych yn siŵr o fanylion eich landlord, ysgrifennwch ‘’Dan ofal’ a rhoi eich cyfeiriad eich hun. Dylech ddiweddaru hyn cyn gynted â phosibl – os na fyddwch yn ei ddiweddaru, efallai y bydd yn rhaid i chi dalu rhywfaint o arian fel cosb.

Gallai’r DWP gysylltu â’ch landlord i gadarnhau beth rydych wedi’i ddweud wrthynt. Os oes gennych landlord preifat, bydd DWP yn gofyn am eich caniatâd cyn cysylltu â nhw. 

Y Dreth Gyngor

Gofynnir i chi os:

• yw eich enw ar fil y Dreth Gyngor

• ydych wedi gwneud cais am Ostyngiad y Dreth Gyngor

Os ydych yn crybwyll eich bod eisoes yn cael Gostyngiad y Dreth Gyngor neu os ydych yn bwriadu gwneud cais, gall DWP roi gwybod i’ch cyngor eich bod yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol.

Bydd yn rhaid i chi barhau i wneud cais am Ostyngiad y Dreth Gyngor.

Gofynnir i chi a oes gennych ‘anabledd, salwch neu gyflwr iechyd parhaus’ sy’n ei gwneud yn anodd i chi weithio, neu i chwilio am waith. Dylech gynnwys eich cyflyrau iechyd corfforol ac iechyd meddwl, fel iselder neu orbryder.

Gofynnir i chi hefyd:

• pryd oedd y tro diwethaf i chi weithio, os nad ydych yn gweithio mwyach – gofynnwch i aelod o’r teulu neu ffrind os nad ydych yn siŵr 

• os ydych wedi bod yn yr ysbyty yn ddiweddar neu os ydych yn cael triniaeth feddygol 

Efallai eich bod wedi cael nodyn ffitrwydd gan weithiwr proffesiynol gofal iechyd sy’n eich trin.

Pryd y mae angen nodyn ffitrwydd

Mae’n rhaid i chi ddarparu nodyn ffitrwydd os:

• ydych wedi bod yn sâl am fwy na 7 niwrnod

• oes gennych gyflwr iechyd tymor hir

Os na allwch gael nodyn ffitrwydd sy’n cadarnhau eich cyflwr, bydd angen i chi ddileu’r cyflwr o’ch cyfrif Credyd Cynhwysol.

Cael nodyn ffitrwydd

Gallwch gael nodyn ffitrwydd gan y gweithwyr proffesiynol gofal iechyd canlynol:

• eich meddyg teulu neu feddyg mewn ysbyty

• nyrs gofrestredig

• fferyllydd

• therapydd galwedigaethol

• ffisiotherapydd

Bydd eich nodyn ffitrwydd wedi’i argraffu neu’n fersiwn ddigidol. Os nad ydych yn siŵr pa fath y byddwch yn ei gael a sut y byddwch yn ei gael, holwch eich gweithiwr proffesiynol gofal iechyd.

Os cewch nodyn ffitrwydd wedi’i argraffu, gwnewch yn siŵr bod y gweithiwr proffesiynol gofal iechyd wedi’i lofnodi.

Os cewch nodyn ffitrwydd digidol, gwnewch yn siŵr ei fod yn cynnwys enw’r gweithiwr proffesiynol gofal iechyd.

Os na fydd y gweithiwr proffesiynol gofal iechyd wedi llofnodi eich nodyn ffitrwydd neu os nad ydynt wedi cynnwys eu henw, gallech gael eich gwrthod gan yr Adran Gwaith a Phensiynau ac efallai y bydd angen i chi gael un newydd.

Mae eich nodyn ffitrwydd am ddim os ydych wedi bod yn sâl am fwy na 7 niwrnod pan fyddwch yn gofyn amdano. Efallai y bydd angen i chi dalu amdano os ydych wedi bod yn sâl am 7 niwrnod neu lai.

Dylech bob amser gadw eich nodyn ffitrwydd – efallai y bydd yn rhaid i chi dalu am un newydd os byddwch yn ei golli neu’n ei ddileu.

Gallwch:

• rhoi copi i DWP – naill ai wedi’i argraffu neu’n ddigidol

• ei lwytho i adran ‘Rhestr i’w chyflawni’ eich cyfrif ar-lein

Dylech hefyd fynd â’ch nodyn ffitrwydd gyda chi y tro cyntaf y byddwch yn cwrdd â’ch anogwr gwaith. Os oes gennych nodyn ffitrwydd digidol, gallwch ei ddangos iddyn nhw ar eich ffôn neu ddyfais arall.

Bydd angen i chi roi copi o’ch nodyn ffitrwydd i DWP. Efallai y bydd angen i chi ei lwytho i’ch dyddiadur – holwch eich anogwr gwaith os nad ydych yn siŵr sut i wneud hyn.

Os ydych yn cael anhawster i wneud apwyntiad gyda’ch meddyg teulu neu weithiwr proffesiynol gofal iechyd arall, dywedwch wrth eich anogwr gwaith pan fyddwch yn siarad gyda hwy am y tro cyntaf. Efallai y byddant yn cytuno nad oes angen i chi weithio neu chwilio am waith nes y byddwch wedi cael apwyntiad.  

Os na allwch gael nodyn ffitrwydd

Dylech gynnwys cymaint â phosibl o dystiolaeth yn eich cais. Gallech gynnwys:

• llythyr ysbyty

• llythyrau gan arbenigwyr

• cynllun gofal therapydd galwedigaethol

• rhestr gan eich meddyg teulu o unrhyw feddyginiaeth rydych yn ei chymryd 

Gofynnir i chi a ydych yn gweithio ac a ydych yn hunangyflogedig. Gofynnir cwestiynau ychwanegol i chi am eich sefyllfa waith pan fyddwch yn cael eich apwyntiad cyntaf gyda’ch anogwr gwaith.

Eich incwm a’ch enillion

Ysgrifennwch os oes gennych unrhyw incwm. Mae hyn yn cynnwys arian rydych yn ei gael o:

• gwaith

• pensiwn

• budd-daliadau eraill

• cynllun yswiriant

Nid oes angen i chi gynnwys unrhyw gyflog a gewch gan eich cyflogwr am unrhyw absenoldeb rydych wedi’i gymryd neu’n ei gymryd – er enghraifft:

• tâl salwch

• tâl gwyliau

• tâl mamolaeth

Edrychwch ar eich cyfriflenni banc neu cysylltwch â’ch cyflogwr i holi faint rydych yn ei gael.  

Eich cynilion a’ch buddsoddiadau

Bydd eich ‘cyfalaf’ yn cael ei asesu. Mae cyfalaf yn cynnwys unrhyw gynilion a buddsoddiadau sydd gennych. Gofynnir i chi am unrhyw gynilion a buddsoddiadau sydd gennych – er enghraifft unrhyw gyfranddaliadau sydd gennych neu os ydych yn berchen ar eiddo nad ydych yn byw ynddo. Gallai hyn hefyd gynnwys unrhyw daliadau mawr untro rydych wedi’u derbyn, fel tâl dileu swydd.

Os oes gennych fwy na £16,000 o gyfalaf, mae’n bosibl y gallwch barhau i hawlio Credyd Cynhwysol os ydych yn cael credydau treth. Mae angen i chi fod wedi derbyn llythyr gan DWP yn dweud wrthych am symud i’r Credyd Cynhwysol erbyn dyddiad penodol. Gwiriwch pwy sy’n gymwys i gael Credyd Cynhwysol.

Gallwch hawlio hyd at 85% o’ch costau gofal plant os ydych:

• yn gweithio

• wedi gweithio yn ystod y ddau fis diwethaf

• yn mynd i ddechrau gweithio yn y ddau fis nesaf

Dim ond costau gofal plant yr ydych eisoes wedi’u talu y gallwch eu hawlio – ni chewch unrhyw arian ar gyfer costau yn y dyfodol.

Eich darparwr gofal plant

Bydd angen i chi roi manylion eich darparwr a’r costau. Dylai hyn gynnwys:

• eu cyfeiriad a’u rhif ffôn

• eu rhif cofrestru

• faint wnaethoch chi ei dalu a phryd

• pa ddyddiadau sydd wedi’u cwmpasu gan y taliadau

• pa blentyn neu blant y mae’r darparwr hwn yn gofalu amdanynt

Bydd angen i chi ddarparu tystiolaeth fel derbynebau neu anfonebau gan eich darparwr gofal plant. Mae’n rhaid i’r dystiolaeth hon nodi ‘talwyd’ a’i bod ar bapur pennawd – sef papur sydd ag enw’r unigolyn neu’r sefydliad ar y brig.

Gallwch lwytho tystiolaeth o faint rydych chi wedi’i dalu i mewn i’ch cyfrif. Gall hyn fod yn ffotograff, sgan neu sgrinlun o’r anfoneb rydych wedi’i thalu. Gallwch hefyd fynd â hyn i’ch apwyntiad yn y Ganolfan Gwaith.

Os nad oes gennych brawf yna ni chewch unrhyw arian tuag at eich costau gofal plant.

Cysylltwch â’ch darparwr gofal plant os bydd angen unrhyw ddogfennau arnoch.