Gwiriwch faint o Gredyd Cynhwysol y byddwch yn ei gael

Gallai’r elfen costau tai dalu rhywfaint neu’r cyfan o’ch rhent neu’ch tâl gwasanaeth. 

I gael yr elfen tai, bydd angen i chi dalu'r costau tai ar gyfer lle'r ydych yn byw.

Os oes gennych chi forgais neu fenthyciad cartref, efallai y gallwch gael benthyciad i'ch helpu i dalu'ch llog - mae hwn ar wahân i'r Credyd Cynhwysol .

Os ydych yn talu rhent i gyngor neu gymdeithas dai

I gyfrifo eich elfen tai, mae angen i chi wneud y canlynol:

1. gwirio beth yw eich lwfans ystafell   

2. tynnu symiau ar gyfer pobl sy'n byw gyda chi

Gallwch wirio eich lwfans ystafell ar GOV.UK oni bai :

• bod gennych chi neu rywun rydych chi’n byw gydag ef anabledd neu’n ofalwr maeth

• eich bod chi'n byw gyda 5 neu fwy o bobl

Siaradwch â chynghorydd i wirio eich lwfans ystafell. .

Os ydych chi’n byw mewn eiddo o’r un maint neu sy’n llai na nifer yr ystafelloedd gwely rydych chi’n gymwys i’w cael, bydd eich elfen tai yn talu eich rhent i gyd. Er enghraifft - os yw eich lwfans ystafell yn 2 ystafell wely a’ch bod yn byw mewn adeilad 2 ystafell wely, bydd eich elfen tai yn talu am eich rhent i gyd.

Os oes gennych chi 1 ystafell wely yn fwy na'r hyn sydd gennych hawl iddi, bydd eich elfen tai yn cael ei lleihau 14%. Os oes gennych 2 neu ragor o ystafelloedd gwely yn fwy na'r hyn sydd gennych hawl iddi, bydd eich elfen tai yn cael ei lleihau 25%.  

Efallai y bydd eich elfen tai hefyd yn lleihau £93.02 y mis ar gyfer pob unigolyn nad yw’n ddibynnydd sy’n byw gyda chi. Mae unigolyn nad yw’n ddibynnydd yn rhywun y mae disgwyl iddo dalu ei gyfran ei hun o rent. Mae'r rhain yn aml yn rhieni, yn blant wedi tyfu, yn ffrindiau ac yn berthnasau – ond nid eich partner.

Os ydych yn talu rhent i landlord preifat  

Bydd y swm a gewch yn dibynnu ar faint o bobl yr ydych yn byw gyda nhw a chyfradd Lwfans Tai Lleol eich ardal. Ni fyddwch yn cael mwy na'ch cyfradd Lwfans Tai Lleol, hyd yn oed os yw eich rhent yn fwy. 

I gyfrifo eich elfen tai, mae angen i chi:

1. wirio beth yw eich lwfans ystafell  

2. gwirio beth yw eich cyfradd Lwfans Tai Lleol

3. tynnu symiau ar gyfer pobl sy'n byw gyda chi

Gallwch wirio eich lwfans ystafell ar GOV.UK. Os oes gennych chi neu rywun sy'n byw gyda chi anabledd neu'n ofalwr maeth, efallai y cewch gynnydd yn eich lwfans ystafell. Siaradwch â chynghorydd i wirio eich lwfans ystafell.

Pan fyddwch yn gwybod beth yw eich lwfans ystafell, edrychwch i weld beth yw eich cyfradd Lwfans Tai Lleol ar GOV.UK. Bydd y gyfrifiannell yn gofyn pryd bydd eich hawliad am Fudd-dal Tai yn dechrau - atebwch gyda’r dyddiad y bydd eich hawliad am Gredyd Cynhwysol yn dechrau. . 

Os yw eich rhent yn llai na’ch cyfradd Lwfans Tai Lleol, bydd eich elfen tai yn talu am eich rhent i gyd. Os yw'n fwy na hynny, bydd eich cyfradd Lwfans Tai Lleol yn cael ei thalu i chi. Er enghraifft - os yw eich cyfradd Lwfans Tai Lleol yn £950 a bod eich rhent yn £1050, byddwch yn cael eich talu £950.

Efallai y bydd eich elfen tai hefyd yn lleihau £93.02 y mis ar gyfer pob unigolyn nad yw’n ddibynnydd sy’n byw gyda chi. Mae unigolyn nad yw’n ddibynnydd yn rhywun sy’n byw gyda chi ac y mae disgwyl iddo dalu ei gyfran ei hun o rent. Mae'r rhain yn aml yn rhieni, yn blant wedi tyfu, yn ffrindiau ac yn berthnasau – ond nid eich partner.  

Am beth na fydd yr elfen tai yn talu amdano

Chewch chi ddim elfen tai ar gyfer:

• dyledion os ydych chi ar ei hôl hi gyda'ch rhent ar eich cartref presennol neu flaenorol

• cartref gofal

• ground rent - a fee you pay to the leaseholder of your property

Os ydych chi mewn llety dros dro neu argyfwng

Bydd angen i chi hawlio Budd-dal Tai os ydych chi'n gorfod byw i ffwrdd o'ch cartref arferol. Er enghraifft, efallai eich bod yn talu am loches ar ôl dioddef cam-drin domestig. .

Byddwch yn dal i gael Credyd Cynhwysol, ond byddwch yn cael taliad Budd-dal Tai ar wahân yn hytrach na'r elfen tai o Gredyd Cynhwysol.

Os ydych chi'n rhan o gynllun rhanberchenogaeth

Fel arfer, byddwch yn talu morgais a rhent. Gall Credyd Cynhwysol helpu gyda'ch rhent, ond nid gyda'ch morgais. Bydd angen i chi weld a allwch chi gael benthyciad i helpu gyda llog eich morgais.

Os ydych chi eisoes yn cael elfen ar gyfer ymfudo a reolir neu Bremiwm Anabledd Difrifol

Efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn codi yn ôl swm cyfan yr elfen tai. Y rheswm am hyn yw y bydd eich elfen ymfudo neu Bremiwm Anabledd Difrifol yn mynd i lawr ar yr un pryd. Siaradwch â chynghorydd i gael gwybod sut bydd eich taliadau'n newid.

Cael mwy o help gyda chostau tai

Gallwch gael help gyda chostau rhentu.

Efallai y gallwch gael arian ychwanegol gan y cyngor os ydych chi ar ei hôl hi gyda'ch taliadau neu os nad yw'r elfen tai yn ddigon i dalu'ch rhent i gyd.

Byddwch yn cael elfen plentyn wedi’i ychwanegu at eich swm safonol os ydych chi'n gyfrifol am blentyn sydd fel arfer yn byw gyda chi. Byddwch yn cael symiau ychwanegol ar gyfer ail blentyn. Os oes gennych chi fwy na 2 blentyn, dim ond os cawsant eu geni cyn 6 Ebrill 2017 y cewch chi arian ychwanegol.

Os yw unrhyw un o'ch plant yn anabl ac yn cael Lwfans Byw i'r Anabl, Taliad Annibyniaeth Bersonol, Taliad Anabledd Plant neu Daliad Anabledd Oedolion, byddwch hefyd yn cael arian ychwanegol ar eu cyfer.

Mae rhywun yn blentyn hyd at ei ben-blwydd yn 16 oed. Ar ôl hyn, mae’n ‘berson ifanc cymwys’ tan 31 Awst ar ôl ei ben-blwydd yn 16 oed.

Mae’n aros yn berson ifanc cymwys tan 31 Awst ar ôl ei ben-blwydd yn 19 oed os ydyw mewn addysg amser llawn nad yw'n addysg uwch - er enghraifft, ysgol neu goleg. 

Byddwch yn dal i gael elfen plentyn ar gyfer person ifanc cymwys..

Os ydych chi’n ofalwr maeth, allwch chi ddim cael elfen plentyn y Credyd Cynhwysol ar gyfer unrhyw un rydych chi’n ei faethu. Gallwch barhau i gael elfen plentyn y Credyd Cynhwysol ar gyfer plant eraill sy'n byw gyda chi.

Cael taliad ar gyfer 3 neu fwy o blant

Fel arfer, dim ond os cawsant eu geni cyn 6 Ebrill 2017 y byddwch yn cael taliad ychwanegol ar gyfer 3 neu fwy o blant.

Mae rhai eithriadau - efallai y byddwch yn dal i gael taliad ar gyfer 3 neu fwy o blant yn yr amgylchiadau canlynol:

• yos ydych wedi cael genedigaeth luosog, fel gefeilliaid - os oes gennych 2 neu fwy o blant eraill, ni fyddwch yn cael taliad am y plentyn cyntaf mewn genedigaeth luosog

• os ydych wedi mabwysiadu plentyn o'r DU (oni bai mai chi oedd llys-riant y plentyn yn syth cyn ei fabwysiadu)

• rydych yn gofalu am blentyn rhywun arall mewn trefniant gofal ffurfiol

• rydych yn gofalu am blentyn rhywun arall mewn trefniant gofal anffurfiol lle byddai’r plentyn mewn gofal fel arall

• os oes gennych blentyn o feichiogrwydd a ddigwyddodd o ganlyniad i drais rhywiol neu berthynas â rhywun a oedd yn eich rheoli - dysgwch sut i roi gwybod am hyn a chael help os bydd ei angen arnoch

• rydych yn gyfrifol am blentyn dan 16 oed sydd â'i blentyn ei hun a bod y ddau'n byw gyda chi

Gallwch wirio’r eithriadau a sut i wneud cais amdanynt ar GOV.UK .

Os ydych chi eisoes yn cael elfen ar gyfer ymfudo a reolir neu Bremiwm Anabledd Difrifol

Efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn codi yn ôl swm cyfan yr elfen plentyn. Y rheswm am hyn yw y bydd eich elfen ymfudo neu Bremiwm Anabledd Difrifol yn mynd i lawr ar yr un pryd. Siaradwch â chynghorydd i gael gwybod sut bydd eich taliadau'n newid.

Os oes unrhyw un o’ch plant yn anabl

Byddwch yn cael taliad anabledd os oes unrhyw un o'ch plant yn anabl. Ni fydd y swm uchaf y gallwch ei gael o fudd-daliadau yn effeithio arnoch - sy’n cael ei alw’n 'gap budd-daliadau'.  

Mae 2 gyfradd wahanol i'r ychwanegiad ar gyfer plentyn anabl - cyfradd uwch a chyfradd is.

Mae cyfradd uwch yr ychwanegiad ar gyfer plentyn anabl yn £495.87 y mis. Fe gewch chi'r gyfradd uwch ar gyfer unrhyw blentyn:

• wedi’i gofrestru'n ddall

• â'r hawl i'r gyfradd uchaf o elfen gofal Lwfans Byw i'r Anabl

• â'r hawl i'r gyfradd uwch o elfen byw bob dydd y Taliad Annibyniaeth Bersonol

• â'r hawl i'r gyfradd uchaf o elfen gofal y Taliad Anabledd Plant

• â'r hawl i'r gyfradd uwch o elfen byw bob dydd y Taliad Anabledd Oedolyn

Os na allwch gael y gyfradd uwch, mae'n bosib y gallwch gael cyfradd is yr ychwanegiad ar gyfer plentyn anabl. Mae hyn yn £158.76 y mis. Fe gewch chi'r gyfradd is ar gyfer unrhyw blentyn sydd â'r hawl i:

• Lwfans Byw i’r Anabl heb gyfradd uchaf yr elfen gofal

• Taliad Annibyniaeth Bersonol heb gyfradd uwch yr elfen byw bob dydd

• Taliad Anabledd Plant heb gyfradd uchaf yr elfen gofal

• Taliad Anabledd Oedolion heb gyfradd uwch yr elfen byw bob dydd

Gallwch gael 1 ychwanegiad ar gyfer pob plentyn anabl - does dim ots faint o blant sydd gennych chi.

Os ydych chi eisoes yn cael elfen ar gyfer ymfudo a reolir neu Bremiwm Anabledd Difrifol, efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn codi yn ôl swm cyfan yr ychwanegiad ar gyfer plentyn anabl. Y rheswm am hyn yw y bydd eich elfen ymfudo neu Bremiwm Anabledd Difrifol yn mynd i lawr ar yr un pryd. Siaradwch â chynghorydd i gael gwybod sut bydd eich taliadau'n newid.

Dim ond 85% o’ch costau gofal plant fydd yn cael eu talu i chi. Y mwyaf y gallwch ei gael am ofal plant yw £1,031.88 y mis am 1 plentyn neu £1,768.94 y mis am 2 neu fwy. Allwch chi ddim cael hwn os nad yw'ch darparwr gofal plant wedi'i gofrestru neu os yw'ch cyflogwr yn talu am eich gofal plant.

Gallwch hawlio costau gofal plant os ydych:

• mewn gwaith am dâl

• yn dechrau gwaith am dâl yn y mis nesaf

• wedi gadael swydd lai na mis yn ôl

• yn cael tâl salwch statudol

• ar dâl mamolaeth statudol, Lwfans Mamolaeth neu unrhyw fath arall o dâl rhiant statudol 

Rydych yn gymwys i gael yr elfen gofal plant ar gyfer plentyn hyd at 31 Awst ar ôl ei ben-blwydd yn 16 oed..

If you're living with your partner you'll both need to be working to get childcare costs - unless your partner can't provide childcare because they:

• have limited capability for work

• are caring for a severely disabled person - they'll need to be getting or eligible for Carer's Allowance or Carer Support Payment

• are temporarily away from home

Os oes angen help arnoch gyda chostau gofal plant ymlaen llaw

Os oes angen i chi wneud eich taliad gofal plant cyntaf cyn i chi gael y swm ychwanegol o Gredyd Cynhwysol, gallwch ofyn i’ch hyfforddwr gwaith am y Gronfa Cymorth Hyblyg. Os byddwch yn cael arian gan y Gronfa Cymorth Hyblyg, byddwch yn dal i gael eich swm gofal plant Credyd Cynhwysol llawn - ar yr amod bod yr Adran Gwaith a Phensiynau yn cytuno y bydd yn eich helpu i aros yn y gwaith.

Os byddwch yn symud i Gredyd Cynhwysol oherwydd eich bod wedi cael llythyr o’r enw ‘hysbysiad ymfudo’, efallai y bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn talu mwy i chi er mwyn eich atal rhag bod ar eich colled. Gelwir hyn yn 'amddiffyn wrth bontio.

Dim ond os ydych chi wedi cael hysbysiad ymfudo swyddogol gan yr Adran Gwaith a Phensiynau, a'ch bod yn hawlio erbyn y dyddiad cau, y gallwch gael hyn. Os nad ydych chi’n siŵr pa lythyr sydd gennych chi, edrychwch i weld a yw eich llythyr yn hysbysiad ymfudo.

Mae amddiffyn wrth bontio yn golygu:

• pe byddech chi'n cael llai o Gredyd Cynhwysol na'ch hen fudd-daliadau, byddwch yn cael swm ychwanegol i wneud iawn am y gwahaniaeth - a elwir yn 'elfen drosiannol'

• os ydych chi'n fyfyriwr llawn amser na fyddai fel arfer yn cael Credyd Cynhwysol, fel arfer gallwch ei gael tan ddiwedd eich cwrs

• os cawsoch gredydau treth a bod gennych dros £16,000 o gynilion, gallwch gael Credyd Cynhwysol am hyd at flwyddyn

• os ydych chi dros oedran Pensiwn y Wladwriaeth ac wedi cael hysbysiad ymfudo, gallwch hawlio Credyd Cynhwysol er na fyddech chi fel arfer yn gallu gwneud hynny

Bydd yr elfen drosiannol yn lleihau dros amser. Pan fydd rhai rhannau eraill o’ch taliad Credyd Cynhwysol yn cynyddu, bydd eich elfen drosiannol yn gostwng yr un faint. Mae hyn yn golygu efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol cyffredinol y mis hwnnw yn cynyddu.

Bydd eich elfen drosiannol yn dod i ben, naill ai:

• os ydyw wedi’i ostwng i £0

• os byddwch chi'n symud i mewn gyda'ch partner, neu'n gwahanu gyda'ch partner

Efallai y bydd eich elfen drosiannol hefyd yn dod i ben os bydd eich incwm yn is na swm penodol am 3 mis yn olynol. Mae’r swm hwn yn dibynnu ar y canlynol::

• pryd wnaethoch chi hawlio Credyd Cynhwysol am y tro cyntaf

• os ydych chi'n sengl neu'n byw gyda phartner - os ydych chi'n byw gyda phartner, bydd y swm yn seiliedig ar eich incwm ar y cyd

Os ydych chi'n sengl

Os ydych yn byw gyda phartner

Os cawsoch eich symud o'r Credyd Treth Gwaith i'r Credyd Cynhwysol ar ôl cyrraedd oed Pensiwn y Wladwriaeth

Bydd eich trothwy ennill cyflog yn wahanol. Os ydych chi’n oed Pensiwn y Wladwriaeth ac yn ennill incwm, mae’n bosib na fydd gostyngiad islaw eich isafswm cyflog yn dod â’ch elfen drosiannol i ben. Mae hyn yn berthnasol os symudoch i Gredyd Cynhwysol o Gredyd Treth Gwaith ar ôl cael hysbysiad ymfudo ac os ydych naill ai:

• yn sengl ac yn oedran pensiwn

• rydych mewn cwpl ac mae'r ddau ohonoch yn oedran pensiwn

Efallai y cewch chi daliad ychwanegol os oes gennych chi gyflwr iechyd sy'n golygu na allwch chi weithio. Bydd angen i chi ddangos bod gennych chi ‘allu cyfyngedig i weithio’ neu ‘allu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’.

Os ydych chi a'ch partner yn sâl neu'n anabl, dim ond 1 taliad ychwanegol y byddwch yn ei gael.  

Oni bai bod gennych chi hawliad ar y cyd, allwch chi ddim cael yr elfen salwch neu anabledd a'r elfen gofalwr – fe gewch chi pa un bynnag sydd uchaf.

Os oes gennych chi hawliad ar y cyd, gallwch gael yr elfen ar gyfer salwch neu anabledd a'r elfen gofalwr - ond dim ond os ydych chi'n gymwys ar gyfer un a bod eich partner yn gymwys ar gyfer y llall. Er enghraifft, byddwch yn cael y ddwy elfen os ydych chi’n gymwys ar gyfer yr elfen salwch neu anabledd a bod eich partner yn gymwys ar gyfer yr elfen gofalwr.

Faint fyddwch chi’n ei gael

Os oes gennych chi ‘allu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’, byddwch yn cael £423.27 y mis yn ychwanegol, ac ni fydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn gosod uchafswm ar gyfer yr hyn y gallwch ei gael mewn budd-daliadau - sef y 'Cap Budd-daliadau'.

Os ydych chi eisoes yn cael elfen ar gyfer ymfudo a reolir neu Bremiwm Anabledd Difrifol, efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn codi yn ôl swm cyfan yr elfen ‘gallu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’. Y rheswm am hyn yw y bydd eich elfen ymfudo neu Bremiwm Anabledd Difrifol yn mynd i lawr ar yr un pryd. Siaradwch â chynghorydd  i gael gwybod sut bydd eich taliadau'n newid.

Os dyfernir ‘gallu cyfyngedig i weithio’ i chi, fel arfer ni fyddwch yn cael taliad ychwanegol. Yr eithriad yw y byddwch yn cael £158.76 ychwanegol bob mis os ydych chi wedi bod yn sâl ers cyn 3 Ebrill 2017 a bod yr Adran Gwaith a Phensiynau eisoes wedi dweud bod gennych chi ‘allu cyfyngedig i weithio’. Gallai hyn fod wedi bod ar gyfer Credyd Cynhwysol neu Lwfans Cyflogaeth a Chymorth.

Pryd gewch chi'r swm ychwanegol

Fel arfer, byddwch yn dechrau cael y taliad ychwanegol yn eich pedwerydd neu bumed taliad ar ôl i chi roi tystiolaeth i'r Adran Gwaith a Phensiynau bod gennych chi ‘allu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’. Os bydd yn cymryd mwy o amser i'r Adran Gwaith a Phensiynau benderfynu, bydd eich taliad yn cael ei ôl-ddyddio fel na fyddwch ar eich colled.

Mewn rhai sefyllfaoedd, efallai y cewch y swm ychwanegol yn eich taliad Credyd Cynhwysol nesaf. Mae hynny’n cynnwys os ydych chi’n:

• derfynol wael a bod eich gweithiwr iechyd proffesiynol yn dweud wrthych efallai na fyddwch yn byw am fwy na blwyddyn

• wedi bod â Chredyd Cynhwysol o'r blaen gydag elfen ‘gallu cyfyngedig i weithio’ neu ‘allu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’ a daeth y dyfarniad i ben o fewn y 6 mis diwethaf oherwydd bod gennych ormod o incwm  

• cael Lwfans Cyflogaeth a Chymorth gyda’r elfen cymorth neu weithgarwch cysylltiedig â gwaith, neu wedi’i gael ar yr adeg y gwnaethoch hawlio Credyd Cynhwysol

Efallai y byddwch hefyd yn cael y swm ychwanegol yn eich taliad nesaf os cawsoch eich asesu fel rhywun sydd â ‘gallu cyfyngedig i weithio’ neu ‘allu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith’, fel rhan o hawliad Lwfans Cyflogaeth a Chymorth a’ch bod ar ‘hawliad credyd yn unig’ pan wnaethoch hawlio Credyd Cynhwysol. Mae hyn yn golygu mai dim ond credydau Yswiriant Gwladol yr oeddech yn eu derbyn.

Efallai y cewch swm ychwanegol yn eich Credyd Cynhwysol - mae'n dibynnu a ydych wedi cael 'hysbysiad ymfudo'. Mae llythyr ymfudo yn llythyr sy’n dweud wrthych chi am hawlio Credyd Cynhwysol erbyn dyddiad penodol.

Os ydych chi wedi cael hysbysiad ymfudo yn dweud wrthych chi am symud i Gredyd Cynhwysol, bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau fel arfer yn cynnwys eich premiwm a’ch Premiwm Anabledd Difrifol pan fyddant yn cyfrifo eich elfen drosiannol.

Os nad ydych chi wedi cael hysbysiad ymfudo

Gallwch gael swm ychwanegol yn eich Credyd Cynhwysol - gelwir hyn yn 'elfen drosiannol y Premiwm Anabledd Difrifol'.

Dylech gael yr elfen drosiannol o'r Premiwm Anabledd Difrifol os oeddech yn cael y Premiwm gyda:

• Lwfans Ceisio Gwaith yn seiliedig ar Incwm

• Lwfans Cyflogaeth a Chymorth yn seiliedig ar Incwm

• Cymhorthdal Incwm

Byddwch yn cael elfen drosiannol y Premiwm Anabledd Difrifol os byddwch yn gwneud cais am Gredyd Cynhwysol o fewn mis ar ôl i chi roi’r gorau i gael y budd-dal gyda’r Premiwm Anabledd Difrifol. Rhaid i chi hefyd fodloni amodau cymhwyso’r Premiwm Anabledd Difrifol ar y dyddiad y mae eich dyfarniad Credyd Cynhwysol yn dechrau.

Fyddwch chi ddim yn cael yr elfen drosiannol o'r Premiwm Anabledd Difrifol os ydych naill ai:

• wedi cael y Budd-dal Tai fel yr unig fudd-dal o’r Premiwm Anabledd Difrifol

• yn dechrau byw gyda phartner sy'n hawlio Credyd Cynhwysol

Os nad ydych chi’n siŵr a oeddech chi’n cael Premiwm Anabledd Difrifol, edrychwch ar eich llythyrau budd-daliadau. Os ydych chi’n dal yn ansicr, cysylltwch â phwy bynnag sydd wedi talu’r budd-dal – gallwch ddod o hyd i’r manylion cyswllt yn eich llythyrau budd-daliadau.

Os cawsoch chi bremiwm anabledd gyda'ch budd-dal hefyd

Gallwch gael swm ychwanegol ar ben eich elfen drosiannol o'r Premiwm Anabledd Difrifol, os cawsoch y Premiwm ac un o'r canlynol gyda'ch budd-daliadau:

• premiwm anabledd

• premiwm anabledd uwch

• premiwm anabledd plentyn neu elfen plentyn anabl

Os gwnaethoch chi gais am Gredyd Cynhwysol cyn 14 Chwefror 2024, ni fyddech wedi cael y swm ychwanegol hwn. Byddwch yn cael ôl-daliad, ond nid yw’r Adran Gwaith a Phensiynau wedi penderfynu pryd y bydd hyn yn digwydd eto. Byddwn yn diweddaru ein cyngor pan fydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn cyhoeddi sut byddan nhw’n anfon y taliadau.

Edrychwch i weld faint o elfen drosiannol y Premiwm Anabledd Difrifol y byddwch yn ei gael

Yn ystod eich cyfnod asesu cyntaf, bydd y swm a gewch yn dibynnu ar eich sefyllfa. Os ydych chi mewn mwy nag un o'r sefyllfaoedd hyn, fe gewch chi faint bynnag sydd uchaf.

Os dechreuodd eich Credyd Cynhwysol ar 29 Mehefin 2023 neu ar ôl hynny

Mae swm yr elfen drosiannol yn dibynnu ar::

• pryd y dechreuodd eich cyfnod asesu cyntaf

• eich sefyllfa ar y pryd

Os oes gennych chi neu eich partner ofalwr, mae’r rheolau’n fwy cymhleth. Ni fyddwch yn cael y swm uwch o £445.91, £475.79 neu £483.88 os dechreuodd eich gofalwr gael unrhyw un o'r canlynol yn ystod cyfnod eich asesiad cyntaf:

• Lwfans Gofalwr

• Taliad Cymorth i Ofalwyr

• elfen gofalwr y Credyd Cynhwysol

Byddwch yn cael un o’r symiau llai yn lle hynny, yn dibynnu a yw eich hawliad yn cynnwys yr elfen gallu cyfyngedig ar gyfer gweithgarwch cysylltiedig â gwaith.

Os dechreuodd eich Credyd Cynhwysol cyn 29 Mehefin 2023

Roedd cyfraddau’r elfen drosiannol yn is.

Siaradwch â chynghorydd os nad ydych chi’n siŵr faint o elfen drosiannol y dylech chi fod wedi’i chael.

Os bydd elfennau eraill eich Credyd Cynhwysol yn cynyddu

Bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn lleihau eich elfen drosiannol os bydd elfennau eraill eich Credyd Cynhwysol yn cynyddu. Nid yw hyn yn berthnasol i'r elfen gofal plant - ni fydd yn effeithio ar eich elfen drosiannol.

Siaradwch â chynghorydd os nad ydych chi’n siŵr os ydych yn cael y swm cywir.

Byddwch yn cael £201.68 ychwanegol y mis at eich swm safonol os byddwch yn gofalu am berson ag anabledd difrifol am o leiaf 35 awr yr wythnos.

Mae'n werth dweud wrth y sawl rydych yn gofalu amdano am eich hawliad - gallent golli rhai o'u budd-daliadau os ydych yn cael y swm ychwanegol.

Dim ond os byddwch chi’n gofalu am rywun heb gael eich talu y byddwch chi’n cael yr arian ychwanegol, ac os ydyn nhw’n cael o leiaf un o’r budd-daliadau hyn: 

• Lwfans Gweini

• cyfradd safonol neu uwch elfen byw bob dydd y Taliad Annibyniaeth Bersonol

• y gyfradd ganol neu uchaf o elfen ofal Lwfans Byw i'r Anabl

• Lwfans Gweini Cyson a delir gyda phensiwn anabledd rhyfel neu fudd-daliadau anafiadau diwydiannol

• Taliad Annibyniaeth y Lluoedd Arfog

• cyfradd safonol neu uwch elfen byw bob dydd y Taliad Anabledd Oedolion

• y gyfradd ganol neu uchaf o elfen gofal y Taliad Anabledd Plant

If you already get Carer’s Allowance you can still get the carer element. Carer’s Allowance will count as ‘unearned income’. This means your Carer’s Allowance will be taken off your Universal Credit payments.  

It's worth getting Carer's Allowance as well as Universal Credit. Carer's Allowance is paid more often than Universal Credit. If your Universal Credit payments are stopped, you'll still get your Carer's Allowance payment. 

If you already get Carer Support Payment you can still get the carer element. The first £360.97 of Carer Support Payment will count as 'unearned income' and will be taken off your Universal Credit.

Oni bai bod gennych chi hawliad ar y cyd, allwch chi ddim cael yr elfen gofalwr a'r elfen ar gyfer salwch neu anabledd – fe gewch chi pa un bynnag sydd uchaf.

Os oes gennych chi hawliad ar y cyd, gallwch gael yr elfen gofalwr a’r elfen ar gyfer salwch neu anabledd - ond dim ond os ydych chi'n gymwys ar gyfer un a bod eich partner yn gymwys ar gyfer y llall. Er enghraifft, byddwch yn cael y ddwy elfen os ydych chi’n gymwys ar gyfer yr elfen gofalwr a bod eich partner yn gymwys ar gyfer yr elfen salwch neu anabledd.

Os oes gennych chi hawliad ar y cyd a'ch bod chi a'ch partner yn gofalu am wahanol bobl, byddwch yn cael 2 elfen gofalwr.

Os oes rhywun arall yn gofalu am yr un person â chi am o leiaf 35 awr yr wythnos, chewch chi na’r unigolyn arall ddim budd-daliadau am ofalu amdanynt. Dim ond un ohonoch sy’n gallu cael Lwfans Gofalwr, Taliad Cymorth i Ofalwyr neu’r elfen gofalwr.

Os ydych chi eisoes yn cael elfen ar gyfer ymfudo a reolir neu Bremiwm Anabledd Difrifol

Efallai na fydd eich taliad Credyd Cynhwysol yn codi yn ôl swm cyfan yr elfen gofalwr. Y rheswm am hyn yw y bydd eich elfen ymfudo neu Bremiwm Anabledd Difrifol yn mynd i lawr ar yr un pryd. Siaradwch â chynghorydd i gael gwybod sut bydd eich taliadau'n newid.

The Benefit Cap might not be applied to your Universal Credit payments for 9 months after you stopped earning. This is called a ‘grace period’.

The 9 months includes time before you claim Universal Credit. After 9 months the Benefit Cap will be applied.

You’ll be in a grace period if your earnings were at least a certain amount for the 12 months before you stopped earning. If you were already claiming Universal Credit it depends on the 12 months before the assessment period in which you stopped earning. Your earnings must have been at least:

• £658 a month for each of the 12 months that started between 1 April 2022 and 31 March 2023

• £722 a month for each of the 12 months that started between 1 April 2023 and 31 March 2024

• £793 a month for each of the 12 months that started netween 1 April 2024 and 31 March 2025

• £846 for each of the 12 months that started from 1 April 2025 or later

If you have a partner, these amounts will include their earnings too.

If your earnings have gone down to less than £846 a month, the Benefit Cap might not be applied to your Universal Credit payments for 9 months. This is called a ‘grace period’. After 9 months the Benefit Cap will be applied.

You’ll be in a grace period if your earnings were at least a certain amount for the 12 months before the assessment period in which they went down. If you claimed Universal Credit later it depends on the 12 months before you started your claim. Your earnings must have been at least:

• £722 a month for each of the 12 months that started between 1 April 2023 and 31 March 2024

• £793 a month for each of the 12 months that started between 1 April 2024 and 31 March 2025

• £846 a month for each of the 12 months that started from 1 April 2025

If you have a partner, these amounts will include their earnings too.

If you weren’t already claiming Universal Credit, you’ll only get a grace period if you start your claim soon after your earnings go down. This is because it depends on your earnings in the 12 months before your claim.